Stewia – zdrowa alternatywa dla cukru?
Roślina Stevia to rodzaj, do którego zalicza się ponad 240 gatunków różnego rodzaju bylin
i krzewów. Większość spośród nich naturalnie występuje na terenach tropikalnych i subtropikalnych Ameryki Północnej i Południowej. Jednak tylko nieliczne gatunki Stevii posiadają słodkie właściwości. Najsłodszym przedstawicielem tej grupy jest Stevia Rebaudiana Bertoni i to właśnie ona wykorzystywana jest do produkcji słodzików i stosowana jako dodatek do produktów żywnościowych.
Co sprawia, że stewia jest słodka?
Substancje, które odpowiedzialne są za słodki smak stewii to glikozydy: steviozyd, stewiolbiozyd, rebaudiozyd A-E oraz dulcozyd. Szacuje się, że mielone liście stevii są około 15 razy słodsze od cukru
a ekstrakty zawierające od 85 do 90% glikozydów stewiolowych są nawet 250 razy słodsze od sacharozy.
Zastosowanie stewii w przemyśle spożywczym
Stewia stosunkowo niedawno zaczęła być wykorzystywana na szeroką skalę w przemyśle spożywczym. Znalazła ona zastosowanie w produkcji słodkich produktów z obniżoną kalorycznością tzw. produktów „light”. Najczęściej stosowana jest do wytwarzania jogurtów i lodów a ponieważ nie ulega rozpadowi w temperaturze do 2000C jest również dodawana do galaretek, dżemów, ciast i ciasteczek.
Stewia w leczeniu otyłości
Ogromną zaletą słodzików produkowanych na bazie stewii jest ich znikoma kaloryczność, dlatego mogą one być wykorzystywane w niskokalorycznych dietach przeznaczonych dla osób otyłych. W dietach tych, jednym z głównych założeń jest znaczne ograniczenie produktów z dużą zawartością cukru. Dzięki swojej dużej sile słodzącej stewia już w niewielkich ilościach zaspokaja potrzeby smakowe nawet najbardziej wybrednych pacjentów i ułatwia tym samym przestrzeganie zasad diety niskoenergetycznej.
Stewia a cukrzyca
W leczeniu żywieniowym osób chorych na cukrzyce najważniejsze jest wyeliminowanie z diety cukrów
o wysokim indeksie glikemicznym, ponieważ ich spożycie przyczynia się do występowania stanów hiperglikemii, które zwiększają ryzyko powikłań występujących w przebiegu cukrzycy. Stewia mimo swojego słodkiego smaku nie podnosi stężenia glukozy we krwi może więc być bezpiecznie stosowana przez cukrzykowi, jako substytut sacharozy. Ponadto w badaniach prowadzonych na zwierzętach wykazano,
że stewia wpływa na zwiększenie wrażliwości komórek na działanie insuliny. Jeśli te badania potwierdzą się na ludziach, stewia może okazać się przydatna w zwalczaniu insulinooporności, a co za tym idzie zwiększać skuteczność dietoprofilaktyki cukrzycy typu 2.
Wpływ stewii na nadciśnienie tętnicze
Hipotensyjne działanie stewii nie zostało jak dotąd jednoznacznie wyjaśnione, chociaż istnieje wiele hipotez na ten temat. Mimo to w literaturze tematu, co raz częściej pojawiają się doniesienia dotyczące wpływu stewiozydu na spadek zarówno ciśnienia skurczowego jak i rozkurczowego, u osób chorujących na nadciśnienie tętnicze. Jest to tym bardzie istotne, że wiele otyłych osób choruje również na nadciśnienie tętnicze. Zastosowanie w dietoterapii tych pacjentów, stewii mogłoby okazać się idealną alternatywą dla tradycyjnego cukru.
Zdrowe zęby bez próchnicy?
W przeciwieństwie do sacharozy, stewia nie stanowi pożywki dla bakterii bytujących w jamie ustnej, które odpowiedzialne są za rozwój próchnicy i chorób przyzębia, dzięki czemu znacząco ogranicza ich namnażanie. Z tego powodu producenci past do zębów i płynów do płukania jamy ustnej wykorzystują stewię do produkcji środków przeznaczonych do higieny jamy ustnej.
Naturalna ale czy bezpieczna?
Wszystkie glikozydy zawarte w liściach stewii metabolizowane są przez bakterie jelitowe do stewiolu
i wydalane wraz z moczem. Żadne prowadzone dotąd badania nie wykazały, aby którykolwiek z glikozydów stewiolowych kumulował się w tkankach naszego organizmu. Stewia nie posiada również właściwości alergennych oraz kancerogennych.
Na tej podstawie można wysnuć wniosek, ze stewia jest jednym z najlepszych substytutów cukru dostępnym na rynku żywnościowym. Dotyczy to jednak tylko produktów wysokooczyszczonych o najwyższej jakości
i pozbawionych wszelkich dodatkowych substancji. Dlatego sięgając na półkę po produkty zawierające stewię warto zadbać o to, aby były to produkty wysokiej jakości.
Potrzebujesz indywidualnej konsultacji?
Umów się na konsultację online z dietetykiem z naszej poradni.
Wybrane konsultacje specjalistyczne: